O Castaño

Funcionaba como un enclave dentro da cidade, un bastión do interior dunha Galicia que hai moito fora esquecida por unha España preocupada co que lle traía riqueza e notoriedade, como se a riqueza non se atopase nas súas xentes, nas súas diversidades, na súa alma. Vigo comezou a  ser un importante porto pesqueiro de Europa nos anos 80, pero ata alí era só unha pequena cidade de provincia con algo de cosmopolita. Un dos seus barrios típicos situábase entre a praia éo centro histórico, algo outsider da Gran Vía, pero só a un paso do seu frenesí. Era case como unha aldea gaulesa dos libros de Astérix, onde os aldeáns se tiñan fixado hai unha ou dúas xeracións. 

Varios personaxes aquí habitaban, como a portuguesa Dona Rosa, viúva moi cedo e con un mal feitio do demo, que puña o coñecido incha-beiços nas uvas que crecían na parreira da casa, descubrindo de inmediato que mozo se tinha aventurado a arrincar os acios pequenos e doces da uva americana. 

O bar do Castaño, tiña xogos de azar tipo ruleta, xeados de xeo corado, gomas elásticas rosa interminables, e servía vasos de viño barato a aqueles que alí moraban e os que estaban de paso para o barrio social da Salgueira. Había tamén o barzito da Ramona, que servía tapas e vasos de cidra, situado na pequena rúa principal. 
O marido traballaba nas obras e tiña dous fillos grandes e gordos, pero cun cerebro que non facía xustiza ao tamaño da superficie corporal. Cos resultados escolares que tiñan, rapidamente deixaron a escola e se entregaron a seguir os pasos do pai. 
A irmá máis vella, sufrira unha anoxia cerebral no peri parto que a deixou vesga, deficiente dun brazo, e por castigo divino ou herdanza xenética, menos afortunada aínda en relación á beleza física. Poldita era boa rapariga e moito trabalhadeira, pero os estudos nunca foron o seu forte, polo que axiña se converteu á lide da casa. 
Pero nestas cousas do amor non hai quen faga previsións que sexan sempre acertadas, e neste caso ata saíu a terminación a Poldita. 
O corentón de alcume Algarrobo tampouco era abonado de beleza, tiña unha barriga de cervexa e adiposidade acumulada, un coeficiente intelectual embebido en etanol, pero morría de amores por Poldita, aínda sendo el máis vello dez anos do que ela. 
Consumía de mañá, pola tarde e ao fin da tarde, pero de cando en cando se lembraba de como chegaba a casa, recordando só a imaxe do lampião de rúa que o viño transformaba en dous.

Ese día estaba empeñado en que ía pedídela en casamento, porque cumprirá xa os 42 anos de idade, xa traballaba e era capaz de soster unha familia. Ainda encima, o seu mellor amigo fuxira cunha colombiana vêr o por do sol debaixo dun coqueiro algures na praia de Fuentenilla en México. 

Entrou decidido pola mañá no bar, viu Poldita, encheu o peito de aire cun chorrilho de palabras, pero o que saíu foi unha dose dobre de Martini. Repetiu a receita ao xantar e durante toda a tarde, pero as palabras nesa hora xa non se articulaban, parecendo máis un discurso de Esperanto arrastrado, que unha declaración de compromiso. Ás seis da tarde o bar fechaba portas, polo que ás cinco para as seis, e vendo xa dúas saídas na súa mira, pechou un dos ollos e comezou a andar moi direitinho levantando as pernas para non tropezar. Tivo mala sorte porque non acertou na porta correcta esmurrando-se a el mesmo, e deu unha pirueta mesmo a tempo de caer amparado nos brazos de Poldita. Cando abriu os ollos, viu-se ao seu colo, sorriu, e de palpebras semicerradas suspirou: 

-Te quieres casar conmigo nena ..? 
Todos quedaron suspensos da resposta, pero cando dixo "si", unha inmensa alegría invadiu os comensais que ergueron os vasos e brindaron nun só amplo sorriso desdentado. Deste xeito só se estragaba unha familia ... 

Tiveron dous fillos xemelgos, lindos e perfectos, o que demostra que a natureza é de unha xenerosidade e xustiza a toda proba. Vivían de forma honesta, traballaban como podían, eo Algarrobo continuaba a servir de vasilhame diario ao viño servido na tasca da Ramona. Chegaba a casa todos os días embriagado, e metía-se debaixo dos sabas no maior silencio que podía, tentando en balde facer desaparecer aquela barriga con proporción de lontra. Poldita sentía o bafo a etanol e dáballe logo unha patada na canela que era a única zona non almofadada que podia aleijar. 

Nun deses días Algarrobo comprou unha cautela do El Gordo, deixouse a na entrada por debaixo dunha imaxe do San Roque a ver se daba sorte, e saíu á tasca. 
Á hora dos números andaren á roda xa a súa cabeza xiraba en sentido contrario pero á mesma velocidade do Albariño que tiña bebido. 
Quizais fose iso, ou do cocido galego que enfardara ao xantar, pero a pronunciada pança comezou a gorgolejar ea facer uns ruídos de mecánica entupidos. Tivo que ir a correr para a latrina, onde unha sinfonía de acordes guturais esvaziavam o home daquelas impurezas. Nin sequera asistiu á transmisión dos números en directo, onde todo o país puña a súas fantasías de gañar un sustento para a vida. 
-El doscientosveinticuatromilnovecientosuuuno! 
Aínda escoitou a radio de lonxe. Nisto, entra esbaforida Poldita coa cautela na man eo seu ollar vesgo tamén de alegría: 
Gañamos, Gañamos! 

Apuntaron todos cabisbaixos á latrina onde estaba Algarrobo sentado no trono, pantalóns polos nocellos, sorriso conxelado na cara e cianosado do ataque ás coronarias que se lle entupiram, tamaña era a conmoción. O 092 foi máis rápido que unha bala, e cando chegaron xa estaba o Toñito "Habichuela" facendo compresións no peito da vítima en parada, como vira naquel filme no cine Olimpia. Case morreu da parada, pero o que lle parara hai moito tempo fora o cerebro. 

Despois daquel susto decidiu que era un home novo e coa carteira rechea, comprou sete traxes brancos con zapatos cor marfil a condizer, unha parabólica, un asador que veu de Arxentina, e un piano de parede porque quedaba ben na sala. 
Cambiou o seu pensamento, e xunto con Poldita insistiu en manter a memoria do pasado, asumindo en parella que debían compartir cos outros o que a propia comunidade lles dera. Compraron unha radio á D.Rosa, ofreceron un parque infantil á comunidade, doaron a bancada do Castaño Fútbol Club, e foron nomeados os festeiros da romaría de agosto. 
A vida cambiou e cambiou para sempre. 

Aquel enclave galego daba unha lección ao mundo, unha lección de reparto e de recoñecemento de que somos unha súmula de aquilo que vivimos e con quen convivimos!

Aupa Castaño !!